Malaria is een van de meest voorkomende ziekten die we hier in Uganda in de kliniek zien. Dit in tegenstelling tot de zorg in Nederland, waar ik mij niet kan herinneren dat ik ooit betrokken ben geweest in de zorg voor een malaria patiënt. Hier is het zelfs zo dat testen op malaria, samen met een algemeen bloedonderzoek (aantal rode/witte bloedcellen etc), het standaard eerste laboratorium onderzoek is wat wordt gedaan.
Eigenlijk vind ik het maar een gekke ziekte, die malaria. De meeste ziekten zijn besmettelijk, maar malaria niet; meestal is de verspreiding van een ziekte onzichtbaar, bij malaria kan je de muggen zomaar zien dansen. De symptomen verschillen sterk tussen patiënten, de een krijgt buikpijn, al dan niet met diarree/overgeven, de ander heeft keelpijn en dan zijn er nog algemeene zwakte en koorts die meestal (maar weer niet altijd) optreden. Tot slot verbaas ik mij over de eenvoud en het visuele karakter van een malaria test. Dit kan met een ondertussen bekend geworden antigeen test, waarbij een druppeltje bloed op de strip wordt aangebracht en een kwartiertje later door de streepjes aangegeven wordt of de test positief is. Een zogenoemde ‘bloodsmear’ vind ik echter pas echt mooi. Een druppel bloed wordt op een glaasje aangebracht, uitgesmeerd en gedroogd. Daarna moet het glaasje door wat potjes gehaald worden om het bloed te kleuren, waarna het nog even gedroogd en dan bekeken wordt. Een dan kijk je dus niet naar een afgeleid streepje op een teststripje, maar naar echt bloed en (liefst natuurlijk geen) malaria parasieten. Misschien klinkt het wat gek, maar het fascineert me ontzettend dat je zo eenvoudig en visueel een ziekte kan zien.
En poosje geleden had ik zelf ook malaria, ik had buikpijn en geen eetlust. Zeker het gebrek aan eetlust is bijzonder voor mij; er moet normaal wel erg veel eten op mijn bord geschept worden als ik het niet op krijg. Nu konden zelfs patat, macaroni en boterham met ei me niet zo aanstaan, terwijl dit toch echt een soort feestmaaltijden hier voor mij zijn. Toch herkende ik de malaria niet direct, ik had namelijk geen koorts. Na anderhalve dag heb ik toch een malaria test laten doen, op advies van mensen om mij heen. (Wat is het fijn om mensen hier te hebben die meeleven en een oogje in het zeil houden!) Dit laboratorium- en doktersbezoek was een interessant onderdeel van mijn stageperiode, nu was ik ineens patiënt op de plaats waar ik normaal zelf voor patiënten zorg… Gelukkig kon ik medicijnen krijgen en ben ik gezegend met een daarna snel weer goede gezondheid.
Maar het voorkomen van malaria door mijn klamboe, deet en malaria pillen heeft nu wel weer wat meer mijn aandacht gekregen. Een keer malaria vind ik wel genoeg…